✍️ ৰুমী কলিতা দত্ত
আমাৰ সৃষ্টিৰ সফলতাত, কৃতকাৰ্যতাৰ আনন্দত অন্তৰৰ অনন্ত অনুভূতি হিয়া উজাৰি সুললিত, সুশ্ৰাব্য ভাষাৰে, সুকুমাৰ অংগী-ভংগীৰে প্ৰকাশ কৰাটোৱেই মানুহৰ সহজাত প্ৰবৃত্তি । নৃত্য, গীত, এইবোৰ সেই সহজাত প্ৰবৃত্তিৰে মূৰ্ত প্ৰকাশ নহয় জানো ? বিহুৰউৎপত্তিৰ উৎসও সেইবোৰ সহজাত প্ৰবৃত্তিৰেই নিদৰ্শন ।
বিহু নামৰ উৎপত্তি সমন্ধে বিভিন্ন পণ্ডিতৰ বিভিন্ন মত ।বিষুব সংক্ৰান্তিত বিহু উৎযাপিত হয় বাবে বিষুব শব্দৰ পৰাই বিহু শব্দৰ উৎপত্তি হোৱা বুলি বহু পণ্ডিতে কৈছে ।
বহুলোকৰ মতে বড়ো ভাষাৰ বৈথ্যু শব্দৰ পৰাই বিহু উৎপত্তি । বৈদিক বিশ শব্দৰ অৰ্থ প্ৰজাসমুহ । প্ৰজাসমুহে পালন কৰা ৱিশ শব্দৰ পৰা বিশু—বিহু হোৱাটোও আচৰিত কথা নহয় ছাগে ।
বিহু অসমীয়া জাতিৰ প্ৰাণ, অসমীয়া জাতীয় উৎসৱ । জাতীয় জীৱনৰ সকলো উচ্ছ্বাহ, আশা-আকাংক্ষা, ৰং-ৰহইচ, আবেগ-অনুভূতি ওতপ্ৰোতভাৱে জড়িত । প্ৰতিটো স্পন্দন, উশাহ-নিশাহ, কামনা-বাসনা, হেঁপাহবোৰ বিহুৰ বুকুতেই প্ৰবাহিত । বিহু গীতৰ সুৰে, ছন্দে-ছন্দে, প্ৰতিভাত হয় জাতীয় জীৱনৰ সৰলতা, উদাৰতা ইত্যাদিবোৰ …।
প্ৰথম বিহুৰ দিনা গৰুজাকক মাহ-হালধীৰে নোৱাই নদীৰ পাৰত গা ধুওৱাৰ আমেজেই সুকীয়া । আমি গাওঁ–
“দীঘলতীৰ দীঘল পাত
মাখি মাৰোঁ জাত জাত.
লাউ খা,বেঙেনা খা
দিনে দিনে বাঢ়ি যা ।
মাৰ সৰু, বাপেৰ সৰু তই হ’বি বৰ গৰু ।
সন্ধিয়া নতুন পঘাৰে গৰু বান্ধি, ন-বিচনীৰে বিচি পিঠা খুওৱা হয় । ন-বছৰৰ লগে লগে গাত নতুন বল বান্ধি, নতুন উদ্যমেৰে খেতি কৰিবলৈ গো-পূজা কৰি সাজু হয় ।
দ্বিতীয় দিনা -মানুহ বিহু । বিহুৱানখন প্ৰধান আৰু পৰিধান এই বিহুৰ বিশেষত্ব বুলি ধৰা হয় ।
নৱাগত বছৰটো বিপদ-আপদ, বতাহ-ধুমুহা, অপায়-অমংগল, বিপদ-বিঘিনি দূৰ কৰিবলৈ নাহৰৰ পাতত এফাঁকি মন্ত্ৰ লিখি দুৱাৰমুখত আঁৰি থোৱা হয়।
“দেৱ দেৱ মহাদেৱ নীলগ্ৰীৱ জঁটাধৰ।
বাত বৃষ্টি হৰং দেৱ মহাদেৱ নমস্তুতে ।”
ব’হাগ মানেই যেন হাঁহি-আনন্দ, সীমাহীন সুখ । জাতীয় জীৱনৰ উলহ-মালহ, বৰগছৰ তলত, মুকলি পথাৰত, ঢোল, পেঁপা, গগণাৰ হিয়া উতলা কৰা ঐক্যতানে জগাই তোলে বিপুল আনন্দ । বিহুৰ গীতবোৰে মন-পাণ হৰে, হিয়া উঠলি উঠে ।
অসমীয়াৰ হাড়ে -হিমজুৱে প্ৰাণৰ ৰন্ধ্ৰে ৰন্ধ্ৰে বিহু…
অতিকৈ চেনেহৰ মুগাৰে মহুৰা
তাতোকৈ চেনেহৰ মাকো;
তাতোকৈ চেনেহৰ ব’হাগৰ বিহুটি
নেপাতি কেনেকৈ থাকোঁ।
ঢোল,পেঁপা,গগণাৰ সুমধুৰ সমন্বয় তুলি নৃত্য-গীতেৰে মুখৰিত কৰি গৃহস্থক পুলকিত কৰি দহ ভকতক শুশ্ৰুষা কৰাটো অসমীয়া জাতিৰ স্বভাৱজাত ধৰ্ম ।
“চ’ততে চকৰি ব’হাগত বগৰী
জেঠতে আমনা ধান ;
গৰুৰ বিহুৰ দিনাখন শৰাই আগবঢ়াবা
তেহে পাবা বৈকুণ্ঠত থান ।
অসমীয়া জাতিৰ বাপতি সাহোন বিহুৱেই সংস্কৃতি আৰু সভ্যতাৰ বৰ মজিয়াখন এদনীয়াভাৱে দখল কৰি আহিছে ।
ভ্ৰাম্যভাষ- ৯৩৬৫৩-৭৫৩০৩