যুক্তৰাজ্যত বাঢ়িছে শাৰীৰিক অক্ষমতাৰ হাৰ

 

✍️ নিৰঞ্জন তালুকদাৰ

যুক্তৰাজ্যত (UK) শাৰীৰিকভাৱে অক্ষম ব্যক্তিসকলৰ বাবে চৰকাৰ আৰু সমাজে বিভিন্ন ব্যৱস্থা আৰু সুবিধা প্ৰদান কৰে। ইয়াৰ উদ্দেশ্য হৈছে তেওঁলোকক সমান সুযোগ আৰু অংশগ্ৰহণ নিশ্চিত কৰা। তলত কিছুমান মূল দিশৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা হ’ল:

১. চৰকাৰী ব্যৱস্থা আৰু সুবিধাসমূহঃ
সমতা আইন, ২০১০ (Equality Act 2010):** এই আইনৰ জৰিয়তে শাৰীৰিকভাৱে অক্ষমসকলৰ বিৰুদ্ধে বৈষম্য নিষিদ্ধ কৰা হৈছে। ইয়াৰ জৰিয়তে কৰ্মস্থলি, শিক্ষানুষ্ঠান, যাতায়ত আদিত তেওঁলোকৰ বাবে সমান সুযোগ নিশ্চিত কৰা হয়।
অক্ষমতা লাভাৰ্থী (Disability Benefits): চৰকাৰে অক্ষম ব্যক্তিসকলৰ বাবে বিভিন্ন আৰ্থিক সহায় যেনে Personal Independence Payment (PIP), Employment and Support Allowance (ESA) আদি প্ৰদান কৰে।
কৰ্মসংস্থান সহায়ঃ Access to Work নামৰ এটা কাৰ্যসূচীৰ জৰিয়তে অক্ষম ব্যক্তিসকলক কৰ্মস্থলিত প্ৰয়োজনীয় সহায়-সুবিধা যেনে বিশেষ সঁজুলি, যাতায়তৰ ব্যৱস্থা আদি প্ৰদান কৰা হয়।

২. শিক্ষানুষ্ঠান:
– সমন্বিত শিক্ষাঃ UK-ত অক্ষম শিশু আৰু প্ৰাপ্তবয়স্কসকলক সাধাৰণ শিক্ষানুষ্ঠানত সমন্বিত কৰি শিক্ষা দিয়াৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়া হয়। ইয়াৰ বাবে বিশেষ শিক্ষাৰ প্ৰয়োজনীয়তা (Special Educational Needs, SEN) পূৰণ কৰা হয়।
– বিশেষ সহায়ঃ শিক্ষানুষ্ঠানসমূহত অক্ষম শিক্ষাৰ্থীসকলৰ বাবে বিশেষ সহায়ক, সঁজুলি, আৰু পৰিবেশ প্ৰদান কৰা হয়।

৩. কৰ্মস্থলিঃ
– *বৈষম্য নিষিদ্ধ:* Equality Act 2010-ৰ জৰিয়তে কৰ্মস্থলিত অক্ষম ব্যক্তিসকলৰ বিৰুদ্ধে বৈষম্য নিষিদ্ধ কৰা হৈছে। কৰ্মদাতাসকলে অক্ষম কৰ্মচাৰীসকলৰ বাবে যুক্তিসংগত সুবিধা প্ৰদান কৰিব লাগে।
-কৰ্মসংস্থানৰ সুযোগঃ চৰকাৰী আৰু বেচৰকাৰী সংস্থাসমূহে অক্ষম ব্যক্তিসকলৰ বাবে কৰ্মসংস্থানৰ সুযোগ বৃদ্ধিৰ বাবে বিভিন্ন কাৰ্যসূচী হাতত লৈছে।

৪. যাতায়তঃ
– *অভিগম্যতা:* UK-ৰ যাতায়ত ব্যৱস্থাত অক্ষম ব্যক্তিসকলৰ বাবে অভিগম্যতা নিশ্চিত কৰা হৈছে। বাছ, ৰেল, আৰু অন্যান্য পৰিবহণত ৱিলচেয়াৰৰ সুবিধা, অডিঅ’ ঘোষণা, আৰু বিশেষ সহায় প্ৰদান কৰা হয়।
-ডিছেবল্ড পাৰ্সনছ্ ৰেলকাৰ্ড (Disabled Persons Railcard):
এই ৰেলকাৰ্ডৰ জৰিয়তে অক্ষম ব্যক্তিসকলে ৰেল ভ্ৰমণত ডিছকাউণ্ট লাভ কৰিব পাৰে।

৫. সমাজিক দৃষ্টিভংগীঃ
– সচেতনতা বৃদ্ধিঃ UK-ত অক্ষম ব্যক্তিসকলৰ প্ৰতি সমাজৰ দৃষ্টিভংগী ক্রমশঃ ইতিবাচক হৈ আহিছে। চৰকাৰ, মিডিয়া, আৰু বিভিন্ন সংগঠনে অক্ষমতা সম্পৰ্কে সচেতনতা বৃদ্ধিৰ বাবে কাম কৰি আছে।
– সামাজিক অন্তৰ্ভুক্তিঃ অক্ষম ব্যক্তিসকলক সমাজৰ মূলসুঁতিত অন্তৰ্ভুক্ত কৰাৰ বাবে বিভিন্ন পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰা হৈছে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকক সমান সুযোগ আৰু সন্মান প্ৰদান কৰা হয়।

৬. আনুষংগিক বিষয়ঃ
-স্বাস্থ্য সেৱাঃ National Health Service (NHS)-ৰ জৰিয়তে অক্ষম ব্যক্তিসকলক বিনামূলীয়া বা কম খৰচাত স্বাস্থ্য সেৱা প্ৰদান কৰা হয়।
-মুক্তি আৰু বিনোদনঃ বিভিন্ন চৰকাৰী আৰু বেচৰকাৰী সংস্থাই অক্ষম ব্যক্তিসকলৰ বাবে মুক্তি আৰু বিনোদনৰ সুবিধা প্ৰদান কৰে।

১. UK-ত শাৰীৰিকভাৱে অক্ষম লোকৰ সংখ্যাঃ
-প্ৰায় ১৪.৬ মিলিয়ন (২০২৩ চনৰ তথ্য অনুসৰি):**
UK-ত প্ৰায় ১৪.৬ মিলিয়ন লোক শাৰীৰিকভাৱে অক্ষম, যি মুঠ জনসংখ্যাৰ প্ৰায় ২২%। ইয়াৰে প্ৰায় ৮% শিশু আৰু ৪৫% পেন্সনাৰসকল অক্ষমতাৰ সৈতে জীৱন যাপন কৰে।
গত কেইটামান দশকত UK-ত অক্ষম লোকৰ সংখ্যা বৃদ্ধি পাইছে। ইয়াৰ কাৰণসমূহ হৈছে:
– জনসংখ্যাৰ বৃদ্ধি আৰু বৃদ্ধ লোকৰ সংখ্যা বৃদ্ধি (বৃদ্ধ বয়সত অক্ষমতাৰ সম্ভাৱনা বেছি)।
– চিকিৎসা বিজ্ঞানৰ উন্নতিৰ বাবে দীৰ্ঘদিনীয়া ৰোগীসকলৰ জীৱনকাল বৃদ্ধি।
– অক্ষমতাৰ সংজ্ঞা আৰু সচেতনতা বৃদ্ধিৰ বাবে অধিক লোক নিজকে অক্ষম বুলি গণ্য কৰে।

২. অক্ষমতাৰ কাৰণসমূহঃ
UK-ত শাৰীৰিকভাৱে অক্ষমতাৰ মূল কাৰণসমূহ হ’ল:

ক) স্বাস্থ্যজনিত কাৰণঃ

–দীৰ্ঘদিনীয়া ৰোগঃ
যেনে ডায়েবেটিছ, হৃদৰোগ, কেঞ্চাৰ, আৰ্থ্ৰাইটিছ আদি।
– মানসিক ৰোগঃ
উদ্বেগ, হতাশা, বাইপোলাৰ ডিচঅৰ্ডাৰ আদিয়ে বহু লোকক শাৰীৰিকভাৱে সীমাবদ্ধ কৰে।
– জন্মগত অক্ষমতাঃ
কিছুমান লোক জন্মৰ পৰাই অক্ষমতাৰ সৈতে জীৱন আৰম্ভ কৰে, যেনে চেৰিব্ৰাল পালছি, ডাউন চিনড্ৰম আদি।

খ) দুৰ্ঘটনা আৰু আঘাতঃ
– পথ দুৰ্ঘটনাঃ
গাড়ী দুৰ্ঘটনা বা আন যাতায়ত দুৰ্ঘটনাই বহু লোকক শাৰীৰিকভাৱে অক্ষম কৰে।
– কৰ্মস্থলিত আঘাতঃ
শ্ৰমিকসকলে কৰ্মস্থলিত হোৱা আঘাতৰ ফলত অক্ষম হ’ব পাৰে।
– যুদ্ধ বা সৈনিকৰ আঘাতঃ
কিছুমান সৈনিকে যুদ্ধৰ সময়ত গুৰুতৰ আঘাত পায়, যাৰ ফলত তেওঁলোক অক্ষম হ’ব পাৰে।

গ) বৃদ্ধ বয়সঃ
– বৃদ্ধ বয়সত শৰীৰৰ বিভিন্ন অংগ-প্ৰত্যংগৰ কাৰ্যক্ষমতা হ্ৰাস পায়, যেনে হাড়ৰ দুৰ্বলতা, দৃষ্টিশক্তি হ্ৰাস, শ্ৰৱণশক্তি হ্ৰাস আদি। ইয়াৰ ফলত বহু বৃদ্ধ লোক শাৰীৰিকভাৱে অক্ষম হৈ পৰে।

ঘ) পৰিৱেশগত আৰু সামাজিক কাৰণঃ
– দৰিদ্ৰতাঃ
দৰিদ্ৰতাৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় চিকিৎসা আৰু প্ৰতিষেধকৰ অভাৱত কিছুমান লোক অক্ষম হৈ পৰে।
পৰিৱেশ প্ৰদূষণঃ
বায়ু প্ৰদূষণ, পানী প্ৰদূষণ আদিয়ে স্বাস্থ্যৰ ওপৰত নেতিবাচক প্ৰভাৱ পেলায়।

৩. অক্ষমতাৰ প্ৰকাৰসমূহঃ
UK-ত শাৰীৰিকভাৱে অক্ষমতাৰ কিছুমান সাধাৰণ প্ৰকাৰ হ’ল:
-চলাচলৰ অক্ষমতাঃ ৱিলচেয়াৰ বা সহায়ক সঁজুলিৰ প্ৰয়োজন।
-দৃষ্টিশক্তিৰ অক্ষমতাঃ অন্ধতা বা কম দৃষ্টিশক্তি।
-শ্ৰৱণশক্তিৰ অক্ষমতাঃ বধিৰতা বা কম শুনা শক্তি।
-মানসিক অক্ষমতাঃ শিক্ষণ অক্ষমতা বা মানসিক বিকাশৰ সমস্যা।
– মানসিক ৰোগঃ উদ্বেগ, হতাশা আদিয়ে শাৰীৰিক কাৰ্যক্ষমতা সীমাবদ্ধ কৰে।
– UK-ত অক্ষম লোকৰ সংখ্যা ভৱিষ্যতত আৰু বৃদ্ধি পাব বুলি আশংকা কৰা হৈছে, কিয়নো জনসংখ্যাৰ বৃদ্ধি আৰু বৃদ্ধ লোকৰ সংখ্যা বৃদ্ধি এই প্ৰৱণতাৰ মূল কাৰণ।
– চৰকাৰ আৰু সমাজে অক্ষম লোকসকলৰ বাবে অধিক সুবিধা আৰু সমান সুযোগ প্ৰদানৰ বাবে কাম কৰি আছে।

৫. তথ্যৰ উৎসঃ
– Office for National Statistics (ONS)
– NHS Digital
– UK Government Reports